Πώς Μπορεί να Βοηθήσει το Focusing

Το Focusing μπορεί να μας διδάξει πως :

• να έλθουμε σε επαφή με βαθύτερα στρώματα της υπαρξής μας και έτσι να γνωρίσουμε τί πραγματικά αισθάνομαστε και τί πραγματικά θέλουμε.

• να συμφιλιωθούμε με τον εαυτό μας, μιας και τον αποδεχόμαστε όπως αληθινά είναι.


• ν’ αποκτήσουμε, ή και να βελτιώσουμε, τη σχέση μας με το σώμα μας.

• να παίρνουμε σημαντικές αποφάσεις, μ’ εμπιστοσύνη στον εαυτό μας, την κρίση μας και την αξιολογική μας ικανότητα


• να μετατρέψουμε την αυτοκριτική και την ασάφεια των «μηνυμάτων» μας, όσον αφορά στην προσωπική, επαγγελματική και κοινωνική μας ζωή, σε ισχυρούς συμμάχους.

• να βιώσουμε ηρεμία, δυναμισμό και απόλαυση της ζωής


• να συνδυασθεί με την θεραπεία μας και έτσι αυξήσει την
αποτελεσματικότητά της

Focusing (Εστίαση)

O όρος focusing – στα ελληνικά «εστίαση»...

1. αναφέρεται σε μία βιωματική μέθοδο επεξεργασίας των θεμάτων που μας απασχολούν. Ιδιαίτερο χαρακτηριστικό αυτής της μεθόδου είναι η επικέντρωση στο σώμα, καθώς και η αποκωδικοποίηση των μηνυμάτων (των σωματικών αισθήσεων) που αυτό στέλνει.

Βασίζεται δηλαδή στην πεποίθηση πως το σώμα μας, πέρα από το μυαλό και την ψυχή μας, έχει την δική του γνώση, την δική του ευφυϊα. Το focusing λοιπόν μας διδάσκει τον τρόπο με τον οποίο μπορούμε να αποκτήσουμε πρόσβαση σ’αυτήν ακριβώς την σωματική γνώση, που ούτως ή άλλως διαθέτουμε, αλλά δεν συνειδητοποιούμε πάντα.

Με την έννοια αυτή το focusing συμπληρώνει την νοητική και συναισθηματική γνώση που έχουμε, εφ’ όσον η σωματική γνώση στην οποία μας οδηγεί, μας φανερώνει τον τρόπο με τον οποίο ο καθένας από εμάς ολιστικά βιώνει την βαθύτερη σχέση με τον εαυτό του και τον περιβάλλοντα κόσμο.

2. περιγράφει μία βιωματική διαδικασία, η οποία σταδιακά οδηγεί στην απόκτηση μιας σωματικής αίσθησης (felt sense), του πώς είμαστε την δεδομένη χρονική στιγμή σε σχέση με ένα θέμα, πρόβλημα, πρόσωπο ή – γενικώτερα – μια κατάσταση. Ετσι το focusing μας ανοίγει δρόμους που, αν είμαστε έτοιμοι, τους ακολουθούμε, αν όχι, απλά τους «αναγνωρίζουμε». Επίσης μπορεί να χρησιμοποιηθεί από τον καθένα μας, ως μία προσωπική δεξιότητα, για την αναζήτηση και ανεύρεση μεγαλύτερης προσωπικής διαύγειας και επομένως συνειδητοποίησης.

3. προϋποθέτει την διακριτική παρουσία του συνοδού/ θεραπευτή. Αυτός, με την κατάλληλη στάση του, διαμορφώνει το κλίμα μέσα στο οποίο μπορεί ο καθένας να εστιαστεί στο θέμα που τον ενδιαφέρει και να ακολουθήσει την ιδιαίτερη προσωπική του διαδρομή.

Felt sense (Σωματική αίσθηση)

To felt sense (αρχικά: felt meaning) είναι κεντρικός όρος του Focusing και θα μπορούσε να αποδοθεί στα ελληνικά ως «σωματική αίσθηση».
Οφείλει να τονισθεί πάντως ότι δεν εκφράζεται πιστά ο όρος felt sense, με τον οποίο ο E. T. Gendlin προσεγγίζει αυτήν ακριβώς την ιδιαίτερη μορφή αίσθησης, την οποία κάποιος αναζητά μέσα από την διαδικασία του focusing. Είναι δύσκολο να περιγραφεί ο όρος αυτός, ακριβώς λόγω της φύσης και ιδιαιτερότητάς του. Παρ’όλα αυτά θά μπορούσε να πει κανείς πως το felt sense εμφανίζει τα παρακάτω χαρακτηριστικά :

• πρόκειται για μία ολιστική, αόριστη και ασαφή αρχικά αίσθηση.
• εμφανίζεται στο «μεταίχμιο», στον χώρο ανάμεσα στο συνειδητό και ασυνείδητο.
• ο σωματικός της «αντίλογος», συνήθως αναζητείται στον χώρο της αναπνοής, ειδικώτερα στη ζώνη μεταξύ του ευρύτερου διαφράγματος και της κοιλιακής χώρας.
• διαφοροποιείται τόσο απο τις σκέψεις, όσο και απο τα συναισθήματα, αλλά και τις φυσιολογικές σωματικές αισθήσεις.
• εμπεριέχει την δυνατότητα για αλλαγή.

Πρόκειται λοιπόν για μια πρωταρχικά σωματική, εξωλεκτική και βιωματική αίθηση, η οποία πιστοποιεί τη συνεχή και αδιαίρετη σχέση μας με τον περιβάλλοντα κόσμο. Είναι πάντα ανάλογη της κατάστασης που βρισκόμαστε στην δεδομένη στιγμή και τις περισσότερες φορές, θα έλεγε κανείς, την προσπερνάμε, ή απλά αγνοούμε την ύπαρξή της. Κι όμως, η αίθηση είναι πάντα εκεί, περιμένοντας την προσοχή μας.....

Ιστορική Αναδρομή

Το Focusing αναπτύχθηκε από τον Φιλόσοφο και Ψυχολόγο, Καθηγητή του Πανεπιστημίου του Σικάγο, Eugene T. Gendlin Ph.D., την δεκαετία του ’60, ως αποτέλεσμα κλινικής έρευνας και εμπειρίας.

Συγκεκριμένα ο Gendlin, συνεργάτης του Carl R. Rogers, ιδρυτή της Προσωποκεντρικής Προσέγγισης, θέλησε να ερευνήσει τους παράγοντες που επηρεάζουν θετικά την έκβαση της ψυχοθεραπείας. Με άλλα λόγια «Πώς η ψυχοθεραπεία βοηθά ωρισμένους ανθρώπους, περισσότερο από άλλους;».

Με αφετηρία αυτή την υπόθεση, ο ίδιος και οι συνεργάτες του μελέτησαν εκατοντάδες μαγνητοφωνημένες ταινίες ψυχοθεραπευτικών συνεδριών και κατέληξαν σε μία γοητευτική όσο και σημαντική ανακάλυψη :

Η βελτίωση της ψυχολογικής κατάστασης αυτών που είχαν ολοκληρώσει ένα κύκλο ψυχοθεραπείας ήταν ανεξάρτητη της ψυχοθεραπευτικής προσέγγισης του θεραπευτή, αλλά και του «περιεχομένου» των θεραπευτικών συνεδριών. Εξ άλλου, όλοι
εκείνοι οι οποίοι είχαν επιτυχημένες θεραπείες, παρουσίαζαν
κάποια κοινά χαρακτηριστικά, όπως :

- ο τρόπος με τον οποίο μιλούσαν ήταν λιγώτερο εγκεφαλικός και αναλυτικός, αλλά περισσότερο βιωματικός
- είχαν καλύτερη επαφή με το σώμα τους και τα συναισθήματά τους
- προσπαθούσαν να καταλάβουν και να αποκωδικοποιήσουν τα σήματα που εξέπεμπε το σώμα τους

Ολα αυτά τα χαρακτηριστικά αποδείχθηκαν ως το πλέον σημαντικό εργαλείο για επιτυχή ψυχολογική αλλαγή, το οποίο φαίνεται κάποιοι κατείχαν έμφυτα ενώ σε άλλους έλλειπε παντελώς.

Αυτό το κενό προσπάθησε να καλύψει ο E.T.Gendlin δημιουργώντας και αναπτύσσοντας το focusing ως ένα εργαλείο, ή μία δεξιότητα, ώστε να ωφεληθούν περισσότεροι από την ψυχοθεραπευτική διαδικασία.

Ο Eugene T. Gendlin ζεί και εργάζεται σήμερα στην Νέα Υόρκη όπου και έχει ιδρύσει το «The FOCUSING Institute». Πρωταρχικά φιλόσοφος ο ίδιος, έχει ασχοληθεί εκτεταμένα με την Φιλοσοφική βάση του Focusing. Αυτή την περίοδο, πάντως, τον απασχολεί ιδιαίτερα η επιστημονική /φιλοσοφική ανάπτυξη των μεγάλων κεφαλαίων του Focusing “Thinking at the Edge” (TAE), σε ελεύθερη μετάφραση :
«Στο Μεταίχμιο της Συνειδητής Σκέψης», και “Process Model” («Διαδικαστικό Μοντέλο»)..

Παράλληλα, το Focusing διδάσκεται σε πάρα πολλές χώρες και εφαρμόζεται πλέον σε πολλούς και διαφορετικούς τομείς όπως :

- συμβουλευτική και ψυχοθεραπεία

- ψυχολογία της υγείας (χρόνιοι πόνοι)

- στον χώρο της τέχνης

- στον χώρο των επιχειρήσεων και του management (επίλυση προβλημάτων και λήψη αποφάσεων)